وثیقه گذاری برای زندانی

درود بر شما بیننده گرامی، در این مقاله مطالب مهمی راجع به این موضوع بسیار کاربردی مطرح خواهیم نمود. مارا تا آخر این مطلب همراهی کنید.

از جمله سوالاتی که در این موضوع توسط مخاطبین ما پرسیده شده است از این قبیل است :

معنای وثیقه و وثیقه گذاری چیست؟

در چه صورت وبه نفع چه کسی وثیقه ضبط خواهد شد؟

هزینه وثیقه گذاری چقدر است و برچه مبنایی محاسبه میشود؟

شرایط اجاره سند برای متهمانی که نیاز به وثیقه دارندچگونه است؟

وثیقه چیست؟

وثیقه در معنای عرفی درایران به معنای تضمین یا ضمانت مالی است که توسط یک شخص یا سازمان در قبال یک فرد یا سازمان دیگر ارائه می‌شود. این وثیقه به عنوان یک تضمین برای اجرای تعهدات یا پرداخت خسارت‌ها در صورت عدم انجام تعهدات توسط طرف متعهد استفاده می‌شود.

وثیقه در ایران در بسیاری از حوزه‌ها استفاده می‌شود. از جمله در حوزه قراردادهای ساخت و ساز، حوزه حقوقی، خدماتی و تأمین کالا و خدمات، به عنوان مثال در قراردادهای ساخت و ساز، پیمانکار معمولاً موظف است وثیقه‌ای را به عنوان تضمین اجرای قرارداد ارائه دهد. این وثیقه به صورت نقدی یا به صورت ضمانت بانکی قابل ارائه است.

وثیقه نقدی به معنای پرداخت یک مبلغ پول به عنوان تضمین اجرای قرارداد است. در صورتی که طرف متعهد تعهدات خود را به طور کامل انجام دهد، وثیقه به او بازگردانده می‌شود. اما در صورتی که طرف متعهد تعهدات خود را نقض کند، وثیقه برای جبران خسارت‌های وارده به طرف دیگر استفاده می‌شود.

وثیقه ضمانت بانکی به معنای تضمین بانکی است که توسط یک بانک در قبال یک شخص یا سازمان دیگر ارائه می‌شود. در این حالت، بانک متعهد می‌شود که در صورت عدم انجام تعهدات توسط طرف متعهد، خسارت‌های وارده را جبران کند. این نوع وثیقه معمولاً در قراردادهای بزرگ و پروژه‌های بزرگ استفاده می‌شود.

 وثیقه در ایران دارای قوانین و مقررات خاصی است و بر اساس قوانین تجارت و قراردادهای مدنی تنظیم می‌شود. این قوانین شامل مواردی مانند نحوه استرداد وثیقه، مبلغ وثیقه، زمان اعتبار وثیقه و شرایط استفاده از وثیقه است.

در کل، وثیقه در ایران به عنوان یک ابزار حقوقی برای تضمین اجرای تعهدات و جبران خسارت‌ها استفاده می‌شود و در بسیاری از حوزه‌ها و قراردادها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

انواع وثیقه در قانون آیین دادرسی کیفری:

در قانون آیین دادرسی کیفری ایران، وثیقه به معنای مبلغ یا مالی است که متهم یا دیگران در اختیار دادگاه قرار می‌دهند تا به عنوان ضمانت برای آزادی موقت متهم در طول رسیدگی به پرونده استفاده شود.

وثیقه به دو نوع تقسیم می‌شود:

1. وثیقه نقدی: در این نوع وثیقه، مبلغ مشخصی پول نقد به عنوان ضمانت در اختیار دادگاه قرار می‌گیرد. اگر متهم در دوره رسیدگی به پرونده حضور نداشته باشد یا شرایط خاصی رخ دهد، مبلغ وثیقه به دولت واگذار می‌شود.
2. وثیقه غیرنقدی: در این نوع وثیقه، اموال یا اوراق بهادار قابل انتقال به عنوان ضمانت در اختیار دادگاه قرار می‌گیرد. اگر متهم در دوره رسیدگی به پرونده حضور نداشته باشد یا شرایط خاصی رخ دهد، اموال یا اوراق بهادار مورد نظر به دولت واگذار می‌شود.

 تعیین نوع و مقدار وثیقه توسط قاضی صورت می‌گیرد و بسته به شرایط هر پرونده و وضعیت متهم، ممکن است نوع وثیقه متفاوت باشد. همچنین، در برخی موارد، قاضی می‌تواند بدون تعیین وثیقه، متهم را آزاد کند.

اخذ کردن وثیقه یا به صورت وجه نقد است و یا ضمانت نامه بانکی است، یا مال منقول و یا غیر منقول می باشد.

بدین جهت هر مالی که منقول یا غیرمنقول باشد به عنوان وجه رایج یا ضمانت نامه بانکی میتواند به عنوان وثیقه معرفی شود.

البته اموال به دسته های دیگری نیز قابل تقسیم است که می توان آن را بررسی نمود:

الف: وجه نقد

ب: ضمانت نامه بانکی

ج: اموال منقول (مانند: خودرو و موتور و …)

د: اموال غیرمنقول (مانند: ملک، آپارتمان و …)

الف. وجه نقد:

وثیقه نقدی به میزانی است که مقام محترم قضاء به عنوان مبلغ وثیقه معین می‌کند. شخص متهم یا شخص ثالث اجازه پیدا می کند تا وجه نقد رایج کشور را به حساب صندوق دادگستری به عنوان وثیقه واریز نماید.

ب. ضمانت نامه بانکی:

وقتی ضمانت نامه بانکی صادر شد، بانک مورد نظر متعهد می‌شود که اگر آن فرد متعهد نتوانست تعهدات پیش بینی شده در موضوع ضمانت نامه را در موعد زمانی معین شده واریز نماید و یا به هر دلیلی از انجام تعهدات خود (که در متن قرارداد منعقد کرده بود و به آن اشاره شده است) در وقت زمان مقرر خودداری کند. به محض اینکه افراد ذینفع اعلام کنند، قبل از اینکه مهلت سررسید منقضی شود، مکلف است مبلغی که در ضمانت نامه قید شده ( یعنی وجه الضمان) را پرداخت نماید.

ج. مال منقول:

در اینجا سوالی که در مورد اشخاصی که مال غیرمنقول ندارند مطرح می‌باشد این است که آیا به عنوان مثال، خودرو که یک مال منقول است را میتوان به عنوان وثیقه به دادگاه معرفی نمود؟ و آیا این نوع مال منقول، مورد قبول مرجع قضایی قرار میگیرد؟

 در پاسخ به این نوع سوالات، دادستان کل کشور با هدف گذاری کاهش جمعیت کیفری در مجموعه زندان ها در یک بخشنامه‌ای مجزا بر لزوم پذیرش مواردی از جمله خودرو و اموال منقول به عنوان وثیقه، تاکید نمود.

درمورد خودرو، در صورتی که ارزش متعارف خودرو به تشخیص مقام قضایی به مقدار میزان وثیقه ای که صادر شده است را بنماید با مراجعه کردن شخص وثیقه‌گذار و لحاظ نمودن مدارک معتبر و احراز مالکیت او، مقام قضاء دستور توقیف خودرو را صادر کرده و خودرو با مسئولیت وثیقه‌گذار به پارکینگ‌های مجاز معرفی می شود و قبض مربوط به آن در پرونده قضایی مورد نظر نگهداری می‌گردد و قرار قبولی وثیقه توسط قاضی صادر می‌شود.

د. اموال غیرمنقول به عنوان وثیقه:

وقتی که وثیقه معرفی شده مال غیر منقول مثل زمین و یا منزل و یا یک دستگاه آپارتمان باشد، این اموال توسط کارشناس مورد ارزیابی واقع می شود.

بعد از کارشناسی، اگر ارزش آن به مقدار مبلغ وثیقه و یا بیشتر بود مراتب توقیف شدن آن ملک و نیز درج آن در دفتر املاک، به اداره ثبت اسناد و املاک همان شهر و محل وقوع ملک اعلام میشود. در صورتی که مالکیت آقای وثیقه گذار احراز شد و منع قانونی وجود نداشت، نسبت به توقیف کردن سند آن ملک و منع نقل و انتقالات بعدی توسط وثیقه گذار که صاحب ملک است اقدام نماید.(یعنی تا سند ملک توقیف است، وثیقه گذار حق ندارد ملک خود را به دیگری بفروشد تا زمانی که از توقیف و بازداشت بودن درآورد).

مراحل تودیع وثیقه برای زندانی:

مراحل وثیقه گذاشتن هم یکی از موضوعات مهمی است که فرد متهم و خانواده او در تامین قرار کیفری وثیقه با آن روبرو می شوند.

برای هر فردی که نیاز به وثیقه دارد لازم است مراحل وثیقه گذاشتن در دادگاه یا دادسرا را بداند تا در کمترین زمانی که ممکن است وثیقه برای رهایی زندانی یا متهم را به مرجع قضایی ارائه کند.

اگر اموری که مربوط به مراحل وثیقه گذاشتن می باشد به تیم سندگذار بسپارید، با همراهی مشاوران خِبره می توانید با خیال راحت سند وثیقه خود را تامین نمائید.

چرا فرد متهم باید وثیقه بگذارد؟

در طی روند تحقیقات مقدماتی که انجام می شود با توجه به این نکته که هنوز جرمی برای فرد متهم ثابت نشده است. دادگاه برای اینکه دسترسی به فرد متهم را برای خود فراهم نماید لازم می داند که از متهم تضمینی معتبر اخذ کند. این وثیقه متهم را ملزم می کند تا هر وقت که او به مراجع قضایی احضار شد، در دادگاه یا دادسرا حاضر شود.

 وثیقه گذاشتن برای متهم در حقیقت یعنی حقوق متهم‌ برای مدتی از او سلب می‌شود. چه اینکه این نحوه قرارها، جنبه مالی هم ندارند. این نوع قرار، در واقع صِرف جبران خسارت برای شخص شاکی حساب می‌شوند. از جمله مهم‌ترین این قرارها را می توان قرار کفالت،قرار وثیقه و قرار بازداشت موقت نام برد.

وثیقه می تواند شامل: وجه نقد، ضمانت‌نامه‌ی بانکی، مال منقول یا غیر منقول باشد. پس از اینکه مال برای گذاشتن وثیقه زندانی معرفی گردید، در همان ابتدای کار ارزش آن مال توسط کارشناس مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.

برای چه جرم‌هایی درخواست گذاشتن وثیقه برای زندانی ممکن است؟

الف) پرونده هایی با مشکلات و مسائل مالی

ب) پرونده‌ های کیفری، که شامل مسائل مالی، چک، رد مال، خیانت در امانت، فروش مال غیر، کلاهبرداری و…

در این پرونده‌های مذکور با توجه به مبلغ قراری که از ناحیه مراجع قضایی درنظر گرفته می‌شود و در پرونده درج می شود؛ افراد برای ارائه به دادگاه نیاز به تهیه سند و وثیقه پیدامی‌کنند.

شرایط تعیین قرار وثیقه:

تعیین قرار وثیقه در امور قانونی، به فرد مورد اتهام اختصاص پیدا می کند و دارای مصادیق گوناگونی است.

قرار وثیقه نقدی:

اگر آقای قاضی قرار وثیقه را به صورت نقدی صادر کند، فرد متهم می‌تواند در صورتی که وجه نقد ندارد، مالی دیگر را به شرط برابر بودن مبلغ آن معرفی کند.

این مال هم می‌تواند به صورت منقول بوده باشد و هم می تواند به صورت غیرمنقول باشد، اما ارزش آن مال حتماً باید با مبلغ تعیین شده در قرار وثیقه برابر باشد.

محدودیت نوع وثیقه:

مقامات قضایی نمی توانند نوع وثیقه را محدود کنند به یکی از مصادیق خاص. یعنی که فرد متهم می‌تواند هر نوعی از مال که مناسب است را به عنوان وثیقه ارائه بدهد و آقای قاضی نمی‌تواند از او بخواهد که نوع خاصی از وثیقه را ارائه دهد.

تعیین ارزش مال معرفی شده:

اگر ارزش مالی که به عنوان وثیقه معرفی شده است بیشتر از مبلغی باشد که در قرار وثیقه تعیین شده است، آن مقدار مبلغ اضافه بعد از کسر هزینه‌های ضروری که مربوط به اجرای دستور است، به فرد وثیقه‌گذار برگردانده می‌شود. این اقدام به منظور ایجاد حفظ و رعایت حقوق مالک وثیقه می باشد.

رعایت خسارت‌ها:

بازپرس توجه دارد که میزان و مبلغ وثیقه از میزان خسارات مورد مطالبه مدعی خصوصی، کمتر نباشد. این مورد هم به سبب اطمینان پیدا کردن از تعویض خسارت‌ها، توسط فرد وثیقه‌گذار انجام می‌شود.

وثیقه ملک و زمین:

در این موارد هم که بحث وثیقه ملک و زمین مطرح است نیز شرایط خاصی لحاظ می شود.

ابتدا سند اموال غیرمنقول از طریق اداره ثبت املاک، توقیف و ضبط می‌ شود و وجه نقد آن باید در حساب سپرده دادگستری تودیع گردد.

در اینجا اگر ملکی کمتر از مقدار وثیقه ارزش داشته باشد و فرد وثیقه‌گذار مال و اموال دیگری هم نداشته باشد، دادگاه‌ها در اینجا معمولاً ملزم نیستند ملک مشتری را به اجبار بپذیرند. اما مقدار کمی از ارزش آن را با پذیرش تأمین دیگری مانند قرار کفالت می‌توان پوشش داد.

مبلغ وثیقه یا وجه‌الکفاله یا وجه‌التزام، کمتر از خسارت‌های مورد مطالبه مدعی خصوصی، نباید باشد. این نوع مقرره به منظور ایجاد حفظ حقوق مدعیان معین شده است.

مراحل گذاشتن وثیقه به چه صورت است؟

این فرآیند (یعنی صدور وثیقه) در دو مرحله قابل انجام است:

در مرحله اول مقام قضایی برای آزادی فرد ابتدا قرار وثیقه را باید صادر نماید. در این قسمت به فرد متهم ابلاغ می‌شود درصورتی که برای آزادی خودش وثیقه‌ای دارد آن را به دادگاه معرفی نماید.

وثیقه هم می‌تواند از ناحیه خود متهم و یا شخص ثالث به دادگاه معرفی شود و اگر وثیقه وجه نقدی باشد باید در حساب دادگستری تودیع شود.

و همچنین اگر وثیقه مال منقول باشد، از راه قانونی خاص خود توقیف می‌شود.

و در صورتی که وثیقه مال غیر منقول باشد، باید توسط اداره ثبت اسناد و املاک، بعد از ارزیابی، بازداشت شود.

این نکته را همیشه در نظر داشته باشید که مال چه منقول باشد و چه غیر منقول، مقام قضایی برای ارزیابی آن دستور کارشناسی صادرمی‌کند.

اگر مبلغ مالی که معرفی شده است برابر یا بیشتر از مقدار وثیقه باشد آن را به عنوان وثیقهء مورد قبول دادگاه می‌پذیرد و اگر دادگاه اعلام نماید که این مالی که معرفی شده است ارزش لازم را ندارد دیگر جای هیچ گونه اعتراضی نیست.

کارشناسی سند برای وثیقه‌ گذاری:

یکی از مهم ترین مرحله وثیقه گذاری، کارشناسی سند وثیقه می‌باشد.

ابتدا قرار وثیقه کارشناسی ملک، همان طور که در بالا بیان شد، از ناحیه مرجع قضایی صادر می شود.

بعد توسط مقام قضاء یک کارشناس معتمد دادگستری، به وثیقه گذار معرفی می شود و وثیقه گذار با پرداخت حق الزحمهء کارشناس، ملک یا مال را به او معرفی می کند و کارشناس مال معرفی شده را ارزیابی می‌کند. اگر وثیقه معرفی شده به دستگاه قصایی سند ملکی باشد، بعد از انجام کارشناسی و ارزیابی بهای ملک مورد نظر به اداره ثبت اسناد و املاک همان محلی که ملک واقع شده، برای توقیف ملک و منع نقل و انتقالات معرفی می شود.

برای ضمانت قرار وثیقه چه اشخاصی دارای اعتبار هستند؟

1. افرادی که سند به نام خودشان دارند. کارمندان شرکت‌های دولتی و خصوصی که با سابقه کار هستند.
2. کاسبانی که دارای جواز کسب می باشند.
3. افراد بازنشسته که توسط ادارات و ارگان‌های دولتی و تامین اجتماعی بازنشسته شده اند.
4. کسانی که دارای فیش حقوقی با سابقه کاری دریک مکان ثابت هستند.

لازم است که فرد متهم یا زندانی قبل از تهیه وثیقه ابتدا با یک مشاور حقوقی زبده مشورت کرده تا امر وثیقه گذاری تسریع گردد.

معرفی خدمات سند در زمینه وثیقه گذاری برای زندانی:

همراهان گرامی هدف از این مقاله آشنایی هر چه بیشتر و بهتر افرادی است که دغدغه وثیقه گذاری برای بستگان خود دارند و بخشی ار دغدغه و نگرانی خانواده ها با افزایش آگاهی در این زمینه کاهش یابد.

تیم حقوقی سندگذار در این زمینه مشاوران بسیار خِبره و آگاهی دارد که می توانید از راهنمایی ایشان بهره مند شوید.